![](/media/lib/551/n-arktyka-ad62b5fc9ed2341ab2e4d4a76e025d0c.jpg)
Arktyka może być wolna od morskiego lodu dekadę wcześniej niż sądzono
7 czerwca 2023, 10:57Jest już zbyt późno, by ochronić letnią morską pokrywę lodową Arktyki i jej funkcję jako habitatu oraz elementu krajobrazu, uważa profesor Dirk Notz z Uniwersytetu w Hamburgu. Będzie ona pierwszym ważnym składnikiem systemu klimatycznego Ziemi, która zniknie w wyniku emisji gazów cieplarnianych, dodaje. Notz jest współautorem badań, z których wynika, że w latach 30. XXI wieku może dojść do sytuacji, w której we wrześniu arktyczne wody będą wolne od lodu. I to bez względu na to, czy i jak bardzo ludzkość obniży emisje gazów cieplarnianych.
![](/media/lib/551/n-czarnadziura-6e27d1d5938e4f40ea58886331b4bd98.jpg)
Tajemnicze włókna w centrum Drogi Mlecznej. Mają związek z emisją z centralnej czarnej dziury
5 czerwca 2023, 11:36W centrum naszej galaktyki naukowcy znaleźli nieznane wcześniej struktury. Nieco przypominają one gigantyczne jednowymiarowe włókna materii rozciągające się pionowo w pobliżu centralnej supermasywnej czarnej dziury Sagittarius A*, jakie przed 40 laty zaobserwował Farhad Yusef-Zadek z Northwester University. Jednak nowe struktury, odkryte właśnie przez Yusefa-Zadeha i jego zespół, są znacznie mniejsze i ułożone horyzontalnie od Sgr A*, tworzą coś na podobieństwo szprych koła.
![](/media/lib/550/n-rungholt-1e2a274d47d9313d2ea9b49819b72169.jpg)
Na Morzu Wattowym w Niemczech znaleziono kościół zaginionego miasta z zatopionej wyspy
25 maja 2023, 18:06W 1882 roku niemiecki poeta Detlev von Liliencron rozpoczął wiersz „Trutz, Blanke Hans” słowami Dzisiaj podróżowałem przez Rungholt; miasto, które zatonęło 600 lat temu. Informacje o zaginionym mieście krążyły od wieków i mimo, że większość dokumentów na ten temat pochodzi z XVI wieku, czasów gdy Rungholt dawno zniknęło pod grubą warstwą mułu, uznawano je za prawdziwe, a nie za lokalną legendę.
![](/media/lib/550/n-plaza-a17096451bd03d78c66714a94434b655.jpg)
W Morzu Południowochińskim odkryto wypełnione porcelaną i drewnem wraki statków z czasów dynastii Ming
24 maja 2023, 17:24W Morzu Południowochińskim odkryto wraki dwóch statków z czasów dynastii Ming. Jeden transportował porcelanę, drugi drewno. Jednostki znaleziono w październiku zeszłego roku na głębokości 1500 m u wybrzeży Hajnanu (w pobliżu północno-zachodniego zbocza kontynentalnego). Niedawno zaczęto badania stanowisk i samych wraków.
![](/media/lib/356/n-fabrykasamsung-8d426db1f36b207b513bf91b6b776d65.jpg)
W USA powstaną kolejne fabryki półprzewodników. Pierwsze efekty CHIPS and Science Act
15 maja 2023, 08:15Amerykańska ustawa CHIPS and Science Act, która wywołała spory między USA a Unią Europejską, przynosi pierwsze efekty. Jej celem jest m.in. zachęcenie do budowy w USA nowych fabryk półprzewodników. Firmy mogą liczyć na ulgi podatkowe czy dopłaty. Przeznaczono na ten cel 39 miliardów USD i najwyraźniej zachęciło to gigantów. Micron zapowiedział, że zainwestuje do 100 miliardów dolarów w nową fabrykę w stanie Nowy Jork, TMSC – który buduje wartą 12 miliardów USD fabrykę w Arizonie – wybuduje drugi zakład, zwiększając wartość inwestycji do 40 miliardów, Samsung chce za 17 miliardów wybudować fabrykę w Teksasie, a Intel rozpoczął wartą 20 miliardów USD inwestycję w dwie fabryki w Ohio.
![](/media/lib/549/n-final-6c853b77a9941a9d3ddee31c65811b40.jpg)
Finał XVIII edycji konkursu Fizyczne Ścieżki już za nami
12 maja 2023, 11:02Po czterech latach spowodowanych pandemią tegoroczny Finał XVIII edycji konkursu Fizyczne Ścieżki powrócił do formuły stacjonarnej i odbył się w Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Otwocku 20-21 kwietnia 2023 roku. W trakcie dwudniowego finału Konkursu, organizowanego przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych i Instytut Fizyki Polskiej Akademii Nauk, zakwalifikowani do niego uczniowie zaprezentowali swoje prace w jednej z trzech kategorii: Pokaz Zjawiska Fizycznego, Praca Naukowa lub Esej.
![](/media/lib/548/n-dongola-f520a99516788fdb296a1ab9d030e665.jpg)
W Starej Dongoli Polacy odkryli tajemnicze pomieszczenia z wyjątkowymi malunkami
28 kwietnia 2023, 07:36W Starej Dongoli, stolicy nubijskiej Makurii, jednego z najwspanialszych państw afrykańskiego średniowiecza, naukowcy z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW znaleźli ukryte pomieszczenie z niezwykłymi malunkami naściennymi. Miasto, w którym badania zapoczątkował profesor Kazimierz Michałowski, twórca polskiej szkoły archeologii śródziemnomorskiej i prekursor nubiologii, w każdym sezonie dostarcza zaskakujących odkryć. Przed dwoma laty Polacy znaleźli tam katedrę.
![](/media/lib/546/n-zyrafy2-b86e3876671af835e77f34f01d6f4e31.jpg)
Duże zwierzęta poruszają się wolniej, by się nie przegrzać
19 kwietnia 2023, 08:19Naukowcy z Niemieckiego Centrum Badań nad Bioróżnorodnością i Uniwersytetu Fridricha Schillera w Jenie informują, że ocieplanie klimatu może w szczególnie trudnej sytuacji postawić duże zwierzęta. Przyczyną jest ograniczona prędkość, z jaką mogą się poruszać. Niezależnie bowiem od tego, czy zwierzę chodzi, lata czy pływa, jego tempo poruszania się jest ograniczone efektywnością pozbywania się nadmiaru ciepła generowanego przez mięśnie.
![](/media/lib/546/n-fizycznesciezki-504e2a627b90d6455447346246d57d26.jpg)
Już jutro seminarium finałowe Fizycznych Ścieżek
19 kwietnia 2023, 05:37W najbliższy czwartek i piątek, 20 oraz 21 kwietnia, odbędzie się Seminarium Finałowe kończące XVIII edycję konkursu prac uczniowskich Fizyczne Ścieżki organizowanego wspólnie przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych w Świerku i Instytut Fizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.
![](/media/lib/546/n-freski01-193664490c4c156207e8a152a1cef488.jpg)
Florencja: w sekretnej klatce schodowej Palazzo Vecchio odkryto freski z połowy XVI w.
18 kwietnia 2023, 10:31Podczas prac konserwatorsko-restauratorskich obejmujących sufit i ściany nieużywanej sekretnej klatki schodowej w Palazzo Vecchio odkryto freski z połowy XVI w. Reprezentują one groteskę.